تاريخچه

پل شاه عباسي كرج را با اسامي همچون پل دختر و پل سليمانيه نيز مي شناسند. پيشينه اين پل به دوران صفويه بر مي گردد كه بالاي رودخانه كرج احداث شده است. البته ناگفته نماند كه اين پل را بر روي بازمانده هاي پل ديگري كه آن نيز مربوط به سلسله سلجوقي بوده تاسيس كرده اند. مرمت هايي كه در زمان حكومت صفويان روي پل شكل گرفته، موجب شده كه شبيه پل هاي اين دوره به نظر برسد. پل شاه عباسي كرج با عنوان پل دختر در آخرين روزهاي سال 1379 در ليست آثار ملي ايران با شماره ۳۵۰۱ به ثبت رسيد. حمد الله مستوفي تاريخ دان، جغرافي دان، شاعر و نويسنده كشورمان در يكي از كتاب هايش نام رودخانه كرج و پلي به عنوان پل خاتون را متذكر مي شود. گفته شده كه اين پل با دارا بودن يك چشمه قوس دار وسيع و همچنين ملات و آثار ديگري كه نشان مي دهد قدمت آن به دوران قبل از صفويه بر مي گردد، همان پل نام برده توسط حمد الله مستوفي باشد. اين پل در عصر صفويه دستخوش تغييرات قرار گرفته و به خاطر زبيده خاتون، همسر دلدار هارون ‌الرشيد چنين نامي به خود گرفته است. از طرفي عده اي از كارشناسان ديرينگي اين پل را به زمان سلجوقيان در سال هاي پنجم و ششم هجري نسبت مي دهند و گفته شده كه پل دختر، واسط بين ري با قزوين و باختر بوده است. با تمام اين تفاسير به يقين مي توان گفت كه مرمت آن به عصر صفوي بر مي گردد.

نقشه و معرفي بخش هاي مختلف

طول پل شاه عباسي 61 متر و عرض آن نزديك به 8 متر بوده و ستون وسطي اين پل از ضخامت بالايي برخوردار مي باشد. در اين پايه ها 4 دهانه مي بينيم كه داخل آن و در 2 واحد قرار گرفته اند تا فشار وارده بر پل را آزاد كنند. اين كار موجب مي شود در زمان طغيان رودخانه فشار كمتري بر سطح پايه ها بيايد. دهانه ‌هاي فوقاني به وسيله راهرويي به دهانه بزرگ و كوچك متصل مي شود. سقف دهانه وسيع تر، با يك قوس هلالي شكل و سقف دهانه هاي كوچك جناغي مانند ساخته شده اند. دستيابي به دهانه ‌هاي طبقه فوقاني به وسيله راه پله‌ اي صورت مي گيرد كه داخل دهانه كوچكتر قرار گرفته است. از اين دهانه ها در گذشته براي لحظات استراحت استفاده مي كردند. بجاي اينكه پايه هاي پل كناري در كف رودخانه احداث شود، روي تخت سنگ ها و سرازيري دو طرف رودخانه ساخته شده اند. در ساخت پايه ها از ملاط ساروج و قلوه سنگ كمك گرفته اند در حالي كه پيكره خود پل را با آجر احداث كرده اند. همچنين سقف دهانه هاي وسيع تر با دو لايه آجر بنا شده است. قسمت تاج بنا و پيكره اصلي آن به وسيله 3 پله به هم متصل شده و به قسمت بالايي مي رسد و به خاطر اينكه سطح ناهموار آن پُر شود، قوس دوم را ايجاد كرده اند. به دليل كمان وسيع پل، از زيبايي خاصي برخوردار مي باشد و منظره ويژه اي را خلق مي كند.

https://mrbilit.com/mag/shah-abbasi-bridge/